Tây Ninh là vùng đất của chùa chiền, núi non hùng vĩ và những câu chuyện huyền bí. Đến với xứ sở Phật giáo này, du khách sẽ bị cuốn hút bởi vẻ đẹp cổ kính, trầm mặc của hàng trăm ngôi chùa cổ tọa lạc giữa núi rừng thiêng liêng. Trong số đó, 7 ngôi chùa sau đây là những điểm đến không thể bỏ qua, nơi lưu giữ những giá trị lịch sử, kiến trúc và tâm linh vô giá của vùng đất Tây Ninh.
1. Chùa Thiền Lâm – Gò Kén
Là ngôi chùa có tuổi đời hơn 100 năm, được xây dựng sớm nhất tại tỉnh Tây Ninh. Ngôi chùa do Hòa Thượng Thích Trí Lượng sáng lập vào năm 1904, ban đầu chỉ là một ngôi am tranh nhỏ.
Đến năm 1924, chùa được Hòa Thượng Từ Phong mở rộng và xây dựng lại bằng kiến trúc lớn hơn theo phong cách chùa chiền cổ truyền. Hiện nay, chùa Thiền Lâm vẫn lưu giữ nhiều hiện vật quý giá như chuông, trống, tượng phật bằng gỗ… có giá trị lịch sử cao.

Chùa nằm trong khuôn viên rộng lớn với diện tích 5 ha, bao quanh là những cánh đồng lúa bạt ngàn. Cảnh quan xung quanh yên bình và thanh tịnh.
Kiến trúc chùa gồm chánh điện và tòa nhà 3 tầng phía sau là nơi sinh hoạt và nghỉ ngơi của các sư thầy. Mái ngói âm dương, vách tường gạch đỏ tạo nên vẻ cổ kính cho ngôi chùa.
Hằng năm vào ngày rằm tháng Giêng, chùa tổ chức lễ hội linh đình để tưởng nhớ công đức của các vị sư tổ. Lễ hội diễn ra trang nghiêm, thu hút hàng ngàn Phật tử và du khách về dự. Đây cũng là dịp để quảng bá, giới thiệu nét văn hóa đặc sắc của đạo Phật nơi đây.
Bên cạnh đó, chùa còn tổ chức nhiều hoạt động từ thiện, giúp đỡ người dân địa phương khó khăn.
Như vậy, đây không chỉ là di tích lịch sử văn hóa, mà còn là nơi lưu giữ bản sắc văn hóa Phật giáo nơi đây. Đến với ngôi chùa cổ kính này, du khách sẽ cảm nhận được sự bình yên, thanh thản.
Địa chỉ: 5/11 Ấp Long Trung, Long Thành Trung, Hòa Thành, TN
2. Chùa Giác Ngạn
Chùa Giác Ngạn có lối kiến trúc độc đáo, kết hợp giữa nét truyền thống của chùa chiền Nam Bộ và phong cách hiện đại. Được phái Phật giáo Lục Hòa Tăng xây dựng từ hơn 100 năm trước trên diện tích rộng khoảng 400m2. Kiến trúc chùa gồm 3 gian với tượng Phật Thích Ca ngự giữa.
Bên trong chùa còn lưu giữ nhiều pho tượng cổ như Di Đà Tam Tôn, Thập Bát La Hán… được chạm khắc công phu. Vào những ngày lễ lớn, chùa Giác Ngạn luôn đón tiếp đông đảo Phật tử địa phương và khách thập phương về hành hương và chiêm bái.
Hàng trăm pho tượng cổ Phật, Bồ tát, chư vị La hán… được bài trí trang nghiêm, tỉ mỉ trong không gian kiến trúc tinh tế của chùa.
Vào các dịp lễ hội, chùa Giác Ngạn thu hút hàng vạn tín đồ Phật tử về dâng hương, cầu nguyện, tạo nên không khí nhộn nhịp, sôi động.
Đây là ngôi chùa cổ kính, mang nhiều giá trị lịch sử và tâm linh sâu sắc. Du khách đến đây có thể vừa tham quan, vừa tĩnh tâm tu tập.
Địa chỉ: Ấp Bình Phong, xã Thái Bình, Hòa Châu, Châu Thành, Tây Ninh
3. Chùa Phước Lưu
Chùa Phước Lưu có tuổi đời hơn 150 năm, ban đầu chỉ là ngôi am nhỏ mang tên Bà Đồng. Đến năm 1900, ngôi chùa mới được mở rộng và đổi tên thành Phước Lưu.
Chùacó lối kiến trúc độc đáo, kết hợp hài hòa giữa nét cổ kính và hiện đại. Toàn bộ chùa được xây dựng bằng gỗ, mang phong cách của những ngôi chùa cổ Việt Nam.
Khuôn viên chùa rộng 5000m2 với hồ sen trong xanh, lung linh hàng trăm đóa sen hồng, sen trắng. Cảnh quan thiên nhiên xung quanh tạo nên không gian thanh tịnh, yên bình.
Chánh điện chùa rộng 2000m2, cao 15m, được trang trí công phu với hàng trăm pho tượng Phật, Bồ tát bằng gỗ quý có niên đại hàng trăm năm tuổi.
Chùa còn lưu giữ nhiều cổ vật quý hiếm như chuông đồng, khánh, bình bát, tượng thờ bằng sứ… có giá trị nghệ thuật và lịch sử cao.
Hằng năm, vào ngày rằm tháng 7 âm lịch, chùa tổ chức lễ Vu Lan long trọng, thu hút hàng vạn Phật tử về dự.
Chùa còn là trung tâm Phật giáo lớn tại Tây Ninh, đào tạo nhiều nhân tài cho đạo Phật cũng như xã hội…
Chùa Phước Lưu là nơi lý tưởng để Phật tử và du khách thập phương về chiêm bái, cầu nguyện và tĩnh tâm. Vào các ngày lễ lớn, không gian chùa luôn nhộn nhịp và đông vui.
Địa chỉ: Số 259 Quốc lộ 22, thị trấn Trảng Bàng, huyện Trảng Bàng, Tây Ninh
4. Chùa Phước Lâm
Chùa Phước Lâm có lịch sử hình thành từ những năm đầu thế kỷ 19. Vào năm 1857, vị trụ trì Chùa Linh Sơn Tiên Thạch là Thiền sư Phước Chí đã quyết định xây dựng lại ngôi chùa cũ tại thị xã Tây Ninh để làm nơi tiếp đón khách hành hương lên núi Bà Đen.
Khuôn viên chùa rộng rãi, gồm 3 tòa nhà chính nối liền với nhau là chánh điện, nhà thờ Linh Sơn Thánh Mẫu và nhà Tổ. Trong đó, nhà Tổ vẫn giữ nguyên vẹn kiến trúc cổ xưa với cột gỗ, mái ngói móc. Hai tòa nhà còn lại đã được trùng tu, sửa sang lại theo thời gian.
Sân chùa rộng rãi, thoáng mát với nhiều cây cảnh, hoa kiểng. Đặc biệt là hồ sen trước chánh điện tô điểm thêm vẻ đẹp thanh tịnh cho ngôi chùa. Bên trong chánh điện thờ nhiều pho tượng Phật, Bồ Tát cùng các vị thần theo tín ngưỡng dân gian.
So với các ngôi chùa khác trong thành phố, Chùa Phước Lâm vẫn lưu giữ được nhiều nét kiến trúc cổ xưa đặc trưng của Phật giáo Tây Ninh thời khai sơn lập địa. Đó là hệ thống cột gỗ, kèo, mái ngói âm dương, tạo nên vẻ cổ kính, trầm mặc giữa lòng phố thị hiện đại.
Ngôi chùa tọa lạc tại địa chỉ Phan Chu Trinh, Phường 1, Thành phố Tây Ninh. Đây là ngôi chùa cổ kính nhất thành phố, là niềm tự hào về truyền thống văn hóa Phật giáo Tây Ninh xưa và nay.
5. Chùa Hòa Đồng
Chùa Hòa Đồng tọa lạc trên sườn núi Bà Đen, còn có tên gọi khác là Chùa Linh Sơn Hòa Đồng. Ngôi chùa được xây dựng vào đầu thế kỷ 20 trên nền móng của một ngôi chùa cũ.
Kiến trúc chùa đơn giản, gần gũi với thiên nhiên, sử dụng chủ yếu chất liệu gỗ. Từ độ cao 350m so với mặt nước biển, du khách có thể ngắm toàn cảnh núi rừng hùng vĩ cũng như đồng bằng phì nhiêu xung quanh.
Khuôn viên chùa được bố trí theo kiểu chùa miếu Nam Bộ truyền thống, gồm 2 tầng nhà song song với nhau. Tầng trước là chính điện kiểu tứ trụ, 3 gian, mái cong uyển chuyển. Tầng sau là nhà phụ thấp hơn, mái cũng uốn cong mềm mại, hòa hợp cảnh quan.
Trên mái chùa khắc họa tinh xảo họa tiết rồng chầu, tạo dáng vẻ oai nghiêm. Du khách có thể dễ dàng tiếp cận chùa bằng các bậc thang dọc theo sườn núi.
Với vị trí độc đáo cùng kiến trúc gần gũi thiên nhiên, Chùa Hòa Đồng là điểm đến lý tưởng cho du khách muốn tìm hiểu văn hóa Phật giáo và chiêm ngưỡng vẻ đẹp của núi rừng Tây Ninh.
Địa chỉ: Vòng quanh khu du lịch Núi Bà, Thạch Tân, Tây Ninh
6. Chùa Bà Đen
Là ngôi chùa cổ kính bậc nhất ở vùng đất Tây Ninh, có tuổi đời trên 300 năm. Chùa tọa lạc trên đỉnh núi Bà Đen hay còn gọi là núi Vân Sơn, một ngọn núi linh thiêng, biểu tượng của vùng đất này.
Với vị trí đắc địa giữa rừng núi hùng vĩ, chùa Bà Đen mang vẻ đẹp cổ kính trầm mặc, huyền bí. Đây chính là điểm đến tâm linh không thể bỏ qua của mọi du khách khi ghé thăm TN.

Chùa gắn liền với truyền thuyết về nàng Đênh – con gái một quan lại địa phương. Theo truyền thuyết, nàng Đênh đã xuất gia tu hành rồi viên tịch trên núi. Sau khi mất, linh hồn nàng hiển linh, phù hộ cho dân làng những lúc gặp hoạn nạn, cơ cực.
Ngôi chùa được xây dựng từ năm 1996 và hoàn thành vào 1997, tổng diện tích lên đến 2000m2. Kiến trúc chùa kết hợp tinh tế giữa nhiều nét đặc trưng của các ngôi chùa cổ Việt Nam. Điểm nhấn là hai cột đá xanh cao 4,5m, đường kính 0,45m, tồn tại từ thời Tổ Lâm Hòa vào khoảng năm 1919.
Không gian bên trong chùa rộng rãi, trang nghiêm với chánh điện thờ tượng Phật Thích Ca và tượng Bà Đen linh thiêng. Xung quanh là hàng trăm pho tượng Phật, Bồ Tát, chư vị La Hán được tạc tỉ mỉ, tô son thếp vàng.
Hàng năm, vào những ngày lễ lớn như tháng Giêng, rằm tháng 5 âm , chùa luôn đón nhận hàng vạn Phật tử về chiêm bái, dâng hương. Không gian chùa nhộn nhịp hơn bao giờ hết, thể hiện sự linh thiêng và có sức thu hút mãnh liệt từ ngôi chùa cổ này.
7. Chùa Linh Sơn Tiên Thạch
Chùa Linh Sơn Tiên Thạch là ngôi chùa cổ kính và linh thiêng bậc nhất khu vực núi Bà Đen, Tây Ninh. Đây còn được gọi là chùa Phật, chùa Thượng, có tuổi đời hàng trăm năm, là minh chứng cho thời kỳ đầu Phật giáo du nhập vào vùng đất này.
Chùa Linh Sơn Tiên Thạch đã trải qua nhiều lần trùng tu. Đặc biệt vào năm 1857, chùa được xây dựng lại hoàn toàn bằng kiến trúc kiên cố, khang trang hơn dưới sự đóng góp công sức và tài lực của đông đảo Phật tử.
Khuôn viên chùa rộng rãi, không gian yên tĩnh giữa rừng cây. Sân chùa có tượng đài Quan Âm Bồ Tát oai nghiêm. Chánh điện thờ các tượng Phật, Bồ Tát nổi tiếng. Đặc biệt, chùa còn lưu giữ nhiều bảo tháp cổ xưa của các vị sư tổ khai sơn.
Nét độc đáo của chùa Linh Sơn Tiên Thạch là lối kiến trúc hài hòa giữa nét cổ kính và hiện đại. Mặc dù đã được tu sửa nhiều lần nhưng ngôi chùa vẫn toát lên vẻ đẹp trầm mặc, huyền bí đặc trưng của Phật giáo xưa.
Không gian kiến trúc bên trong chùa rất rộng rãi, sạch sẽ, gọn gàng. Du khách khi đến đây sẽ cảm nhận được bầu không khí thanh tịnh, an nhiên, phù hợp để tham quan cũng như thiền tọa, tĩnh tâm.
Với giá trị lịch sử, kiến trúc và tâm linh to lớn, chùa Linh Sơn Tiên Thạch chính là điểm đến tâm linh không thể bỏ qua khi ghé thăm núi Bà Đen. Đây là nơi lý tưởng để du khách chiêm ngưỡng vẻ đẹp cổ kính, đồng thời tìm hiểu về nguồn gốc Phật giáo Tây Ninh.
Địa chỉ: Núi Bà Đen, ấp Ninh Trung, xã Ninh Sơn, Tây Ninh
Kết
Qua top 7 ngôi chùa trên có thể thấy, Tây Ninh quả thực là vùng đất của những ngôi chùa độc đáo, là “kinh đô” của Phật giáo Nam tông. Mỗi ngôi chùa ở đây đều lưu giữ một phần lịch sử, một nét văn hóa đặc sắc. Đến với những ngôi chùa thiêng này, du khách sẽ cảm nhận rõ nhất tinh thần “phương Nam đạo Phật trọn vẹn”. Đó chính là sự kết hợp giữa thiên nhiên hùng vĩ, con người hiền hòa và tâm hồn trong sáng của đạo Phật. Hãy cùng khám phá ngay nhé!